Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych to nie tylko nieodpowiedzialne zachowanie, ale również przestępstwo, które może prowadzić do tragicznych skutków. W odpowiedzi na tę problematykę, wiele jurysdykcji na całym świecie zaostrza przepisy, wprowadzając między innymi możliwość konfiskaty pojazdu jako jedną z sankcji. Dnia 14 marca 2024 r., w Polsce, wejdzie w życie kolejna nowelizacja Kodeksu karnego wprowadzająca m.in. prawo do konfiskaty pojazdu za jazdę pod wpływem alkoholu.
Konfiskata samochodu – kiedy?
Od dnia 14 marca 2024 r. osobom, które kierowały samochodem mając co najmniej 1,5 promila alkoholu we krwi, zostanie skonfiskowany pojazd. Nowelizacja przewiduje wyjątki od wyżej wymienionej reguły, tj. m.in. jeśli pijany kierowca spowoduje wypadek, straci samochód w przypadku posiadania przynajmniej 1 promila alkoholi we krwi. Ewentualny przepadek pojazdu będzie zależał także od decyzji sądu w przypadku, gdy sprawca wypadku „wydmucha” od 0,5 do 1 promila.
Konfiskata samochodu będzie również obligatoryjna w przypadku gdy kierujący był trzeźwy, lecz spowodował wypadek i zbiegł z miejsca wypadku.
Prowadzenie pojazdu przez recydywistę
Wyjątkiem ustalenia przepadku pojazdu jest prowadzenie samochodu przez recydywistę. W przypadku prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości w warunkach recydywy, do przepadku pojazdu dochodzi niezależnie od stopnia stanu nietrzeźwości kierowcy.
Co w przypadku, gdy pojazd nie jest własnością pijanego kierowcy?
Jeśli pojazd w czasie popełnienia przestępstwa nie stanowił wyłącznej własności sprawcy, zamiast przepadku pojazdu mechanicznego orzeka się przepadek równowartości pojazdu.
Czym jest równowartość pojazdu?
Za równowartość pojazdu uznaje się wartość pojazdu określoną w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym popełniono przestępstwo, a w razie braku polisy – średnią wartość rynkową pojazdu odpowiadającego, przy uwzględnieniu marki, modelu, roku produkcji, typu nadwozia, rodzaju napędu i silnika, pojemności lub mocy silnika oraz przybliżonego przebiegu, pojazdowi prowadzonemu przez sprawcę, ustaloną na podstawie dostępnych danych, bez powoływania w tym celu biegłego.
Czy samochód służbowy również ulegnie przepadkowi?
Zgodnie z przepisami wchodzącymi w życie 14 marca 2024 r., nie orzeka się przepadku pojazdu ani przepadku równowartości pojazdu, jeżeli sprawca prowadził niestanowiący jego własności pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy.
W takim wypadku sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych (do maksymalnie 100 tysięcy złotych) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Jak będzie wyglądała procedura przepadku auta pijanego kierowcy?
Procedurę przepadku pojazdu rozpoczyna moment zatrzymania pijanego kierowcy przez policję. Po spełnieniu przesłanek do konfiskaty pojazdu, pojazd zostanie przewieziony na parking depozytowy. Skonfiskowany pojazd pozostanie na parkingu do czasu uprawomocnienia się wyroku w sprawie przepadku pojazdu, po którym to samochód stanie się własnością Skarbu Państwa.
Zarekwirowane pojazdy trafią kolejno na licytacje komornicze. W licytacji będą mogły wziąć udział osoby fizyczne (obligatoryjnie posiadanie obywatelstwa polskiego oraz pełna zdolność do czynności prawnych) oraz osoby prawne, które nie są zadłużone wobec Skarbu Państwa.
