Niestety większość przedsiębiorców spotkała się kiedyś z brakiem zapłaty za sprzedane produkty czy wykonane usługi. W przypadku, gdy kontrahent nie chce dobrowolnie uregulować swojego zadłużenia, przedsiębiorca zmuszony jest do dochodzenia swoich należności na drodze sądowej. W tym celu wierzyciele najczęściej korzystają z możliwości złożenia pozwu w trybie postępowania upominawczego. Co to takiego?
NA CZYM POLEGA POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE?
Postępowanie upominawcze jest szczególnym trybem postępowania sądowego, gdzie sąd, na podstawie pozwu i dowodów, wydaje bez przeprowadzania rozprawy i bez wysłuchania pozwanego, w trybie niejawnym – nakaz zapłaty, który zobowiązuje pozwanego do spełnienia świadczenia. Jest to niewątpliwa zaleta w stosunku do postępowania zwykłego.
Postępowanie upominawcze prowadzone jest przed sądami rejonowymi i okręgowymi. Sąd właściwy określa się na podstawie wysokości żądanej kwoty w pozwie.
POZEW W POSTĘPOWANIU UPOMINAWCZYM
Pozew w postępowaniu upominawczym powinien spełniać zarówno ogólne warunki pisma procesowego, jak również szczególne warunki przewidziane dla pozwu. W związku z powyższym pozew powinien zawierać m.in.:
- Oznaczenie sądu,
- Imię nazwisko, nazwę stron oraz ich adresy zamieszkania lub siedziby,
- Numer PESEL, NIP, KRS – w zależności z jakimi podmiotami mamy do czynienia,
- Osnowę wniosku wraz z dowodami na poparcie pozwu, tj. np. fakturami, rachunkami, wezwaniami do zapłaty, potwierdzeniami odbioru towaru itd.,
- Podpis powoda,
- W przypadku gdy pismo wnosi pełnomocnik – należy dołączyć pełnomocnictwo albo uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa,
- Oznaczenie wartości przedmiotu sporu.
Po wniesieniu pozwu, przewodniczący ustala tryb rozpoznania sprawy. W sytuacji, gdy pozew i tryb upominawczy jest zasadny, sąd wyznacza posiedzenie niejawne w celu wydania nakazu zapłaty.
NEGATYWNE PRZESŁANKI WYDANIA NAKAZU ZAPŁATY W POSTĘPOWANIU UPOMINAWCZYM
Zgodnie z art. 499 KPC, nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu:
- roszczenie jest oczywiście bezzasadne;
- przytoczone okoliczności budzą wątpliwość;
- zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego.
Bezzasadność roszczenia stwierdza sąd lub referendarz sądowy, w przypadku gdy uzna, iż z treści pozwu i zgromadzonych dowodów jednoznacznie wynika brak przesłanej zasadności powództwa.
KOSZTY W POSTĘPOWANIU UPOMINAWCZYM
W przypadku postępowania upominawczego, pobiera się opłatę w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu każdorazowo, gdy wynosi on powyżej 20 000 zł. Przy kwotach niższych obowiązuje stała opłata w różnych wysokościach (w zależności od WPS), tj.:
- do 500 złotych – 30 złotych;
- od ponad 500 do 1500 złotych – 100 złotych,
- od ponad 1500 do 4000 złotych – 200 złotych,
- od ponad 4000 do 7500 złotych – 400 złotych,
- od ponad 7500 do 10000 złotych – 500 złotych,
- od ponad 10000 do 15000 złotych – 750 złotych,
- od ponad 15000 do 20000 złotych – 1 000 złotych.
ELEKTRONICZNE POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE (EPU)
Elektroniczne postępowanie upominawcze jest szczególnym trybem postępowania upominawczego. Dzięki EPU możemy uzyskać nakaz zapłaty za pomocą internetu. Pozwy wniesione w tym trybie rozpatrywane są przez e-sąd. EPU jest również tańsze, bowiem opłata jest naliczana proporcjonalnie do wartości przedmiotu sporu określonego w pozwie, a jej wartość wynosi ¼ opłaty od pozwu w „zwykłym” postepowaniu upominawczym. Opłacony pozew wywołuje skutki prawne, rozpoczyna postępowanie i po otrzymaniu numeru trafia do akt.
SPRZECIW OD NAKAZU ZAPŁATY W POSTĘPOWANIU UPOMINAWCZYM
Po otrzymaniu nakazu zapłaty pozwanemu przysługuje prawo do wniesienia sprzeciwu do sądu, który wydał ww. nakaz zapłaty. Prawidłowe wniesienie sprzeciwu powoduje utratę mocy nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, a sprawa jest rozstrzygana w dalszym postępowaniu w trybie zwykłym, w którym strony przedstawiają swoje dowody podczas rozpraw sądowych.
Postępowanie kończy się wydaniem wyroku w sprawie. Po wydaniu prawomocnego wyroku powód ma prawo złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności, która otwiera możliwość dochodzenia należności na drodze postępowania egzekucyjnego.
